Η Φυσική Αγωγή ως ανάγκη

«H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων» (Σύνταγμα Ελλάδος, Άρθρο 16, παρ. 2).

Η Φυσική Αγωγή, ως έννοια και πρακτική, περιλαμβάνει όλες τις μορφές και τα είδη άσκησης του σώματος με στόχο την ισόρροπη ψυχοσωματική ανάπτυξη του ατόμου. Ο όρος Φυσική Αγωγή καθιερώθηκε με βάση τις θέσεις και αντιλήψεις του Ρουσσώ για την εκπαίδευση των νέων, και είναι εναρμονισμένος με τη διεθνή ορολογία (Physical Education), αντί του αρχαιοελληνικού όρου Γυμναστική.

Με τη δημιουργία του ελληνικού Έθνους-κράτους η άσκηση του σώματος ήταν προσανατολισμένη στην υγεία και την ισχυροποίηση του σώματος. Παρά τις κρούσεις των Ευρωπαίων διανοητών όπως ο Μοντανιέ, ο Λοκ και Ρουσσώ, ο δυϊσμός ψυχής και σώματος με Βάση το Καρτεσιανό μοντέλο, κυριαρχούσε στη σκέψη των οργανωτών της επίσημης κρατικής παιδείας.

Τα πρώτα διατάγματα.

Στα Βασιλικά Διατάγματα της 6ης Φεβρουαρίου 1834 και 31 Δεκεμβρίου 1836 περί δημοτικών σχολείων και Ελληνικών σχολείων και γυμνασίων αντίστοιχα, θεσπίζεται δίωρη διδασκαλία την εβδομάδα για το μάθημα της Γυμναστικής στο δημοτικό σχολείο, ενώ στα Ελληνικά σχολεία το αντικείμενο της Γυμναστικής περιορίζεται στο διάστημα της ανάπαυσης των μαθητών από τα άλλα μαθήματα.

Οι διεργασίες που συντελούνται στη Δύση στα τέλη του 19ου αιώνα με τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου των αρχαίων Ελληνικών αγώνων στο σύγχρονο κόσμο – στο πλαίσιο της Ελληνοκεντρικής ιδεολογίας και η δημιουργία των γυμναστικών συλλόγων στην Ελλάδα συνέβαλαν σταδιακά στην «ανατολή της γυμναστικής ημέρας». Δύο σημαντικά γεγονότα σφραγίζουν αυτήν την περίοδο. Ο διορισμός του Ι. Φωκιανού ως διευθυντή (1874) στο γυμναστήριο Αθηνών και η εισαγωγή της γυμναστικής ως υποχρεωτικού μαθήματος στα γυμνάσια (1878).

Με το Β. Διάταγμα της 18ης Φεβρουαρίου του 1871 εισήχθησαν στρατιωτικές ασκήσεις στα σχολεία με την υποστήριξη αποσπασμένων ανθυπασπιστών για κάθε σχολείο και γυμνάσιο. Το πρώτο μισό του 20ου αιώνα η σχολική Φυσική Αγωγή παλεύει ανάμεσα στο γερμανικό και στο σουηδικό σύστημα το οποίο και τελικά επικράτησε. Τις δυο πρώτες δεκαετίες του δεύτερου μισού του αιώνα (1950-1970) εφαρμόζεται μια παραλλαγή του σουηδικού συστήματος, που ονομάστηκε Παιδαγωγική γυμναστική.

Η Φυσική Αγωγή στη σημερινή της μορφή.

Η πλέον πρόσφατη αναμόρφωση του Περιεχομένου της Φυσικής Αγωγής στο Δημοτικό Σχολείο ολοκληρώθηκε το 1988 όταν το Αναλυτικό Πρόγραμμα κατήργησε τη Σουηδική Γυμναστική από το Δημοτικό σχολείο και εισήγαγε πολλαπλές κινητικές και αθλητικές δραστηριότητες. Δύο χρόνια αργότερα (1990) συντάχτηκε το Αναλυτικό Πρόγραμμα του Γυμνασίου και του Λυκείου. 

Από το 1983 αρχίζουν σοβαρές προσπάθειες για την είσοδο των εκπαιδευτικών ειδικότητας Φυσικής Αγωγής στα δημοτικά σχολεία. Το 1999 δημιουργούνται οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών ειδικότητας Φυσικής Αγωγής σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού σχολείου.

Μια σημαντική καινοτομία για τη Φυσική Αγωγή είναι η εισαγωγή του προγράμματος της Ολυμπιακής Παιδείας σε όλα τα σχολεία της χώρας, η εφαρμογή του οποίου άρχισε το 1998 και ολοκληρώθηκε το 2005.

Η συνέχεια δόθηκε με το πρόγραμμα Καλλιπάτειρα με χρονικό ορίζοντα το 2005-2008 με σκοπό την προώθηση θεμάτων ισότητας στην κοινωνία, ανοχής στην διαφορετικότητα και τον πολυπολιτισμό στο πλαίσιο των Ολυμπιακών και αθλητικών ιδεωδών.

Αριστοτέλης Γεωργόπουλος – Fitness & Sports Scientist myathlete.