Αναπνευστικές Αποκρίσεις στην Άσκηση.

Η αναπνοή είναι η ρυθμική διαδικασία κίνησης του αέρα με σκοπό την ανταλλαγή αερίων μεταξύ της ατμόσφαιρας και του εσωτερικού περιβάλλοντος του οργανισμού. Η διαδικασία αυτή αφορά, αφενός στην εισαγωγή οξυγόνου (O₂) από την ατμόσφαιρα με σκοπό την κατανάλωση μέρος αυτού από τα κύτταρα και αφετέρου στην αποβολή διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) που παράγεται στο εσωτερικό του σώματος κατά τη διαδικασία αυτή προς στην ατμόσφαιρα. Τι συμβαίνει, όμως, όταν ασκούμαστε; Για τις αναπνευστικές αποκρίσεις στην άσκηση θα μιλήσουμε εδώ..

Η ανταλλαγή των αερίων του αθλητή με το εξωτερικό περιβάλλον κατά την άσκηση, αλλά και στην καθημερινότητά του γενικότερα, έχει ως αποτέλεσμα την αντικατάσταση του Ο₂ και την απομάκρυνση του CO₂ από το αίμα και επιτυγχάνεται με την πνευμονική αναπνοή, ενώ η κατανάλωση Ο₂ και η παραγωγή CO₂  στους ιστούς επιτυγχάνεται με την κυτταρική αναπνοή. 

Αναλυτικότερα

Πιο συγκεκριμένα, το Ο₂ περνά από διάφορα στάδια για να φτάσει από την ατμόσφαιρα στους ιστούς όπου καταναλώνεται για την παραγωγή ενέργειας. 

Ο πνευμονικός αερισμός ευθύνεται για τη μετακίνηση του O₂ και CO₂ μέσα και έξω από τους πνεύμονες, ενώ όσο αυξάνεται η ένταση της άσκησης, τόσο αυξάνεται και ο πνευμονικός αερισμός λόγω της αύξησης του όγκου του αέρα και της συχνότητας της αναπνοής. 

Εν συνεχεία έχουμε την ανταλλαγή O₂ και CO₂ στους πνεύμονες, όπου πραγματοποιείται με διάχυση μεταξύ των κυψελίδων και των πνευμονικών τριχοειδών αγγείων. Η διαφορά τάσης είναι αυτή που διευκολύνει τη συγκεκριμένη διαδικασία και έτσι το O₂ κινείται από τους πνεύμονες στο αίμα και αντιστρόφως το CO₂ μετακινείται με το αίμα προς τους πνεύμονες για να αποβληθεί στην ατμόσφαιρα. Το O₂ μεταφέρεται στην κυκλοφορία του αίματος σε δέσμευση με την αιμοσφαιρίνη με σκοπό την αποδέσμευση του στους ενεργούς ιστούς. Αντιθέτως η μεγαλύτερη ποσότητα CO₂ που παράγεται στους ενεργούς ιστούς μεταφέρεται στους πνεύμονες με τη μορφή διττανθρακικών ιόντων. 

Αναπνευστικές αποκρίσεις: επόμενο στάδιο

Επόμενο στάδιο είναι η ανταλλαγή O₂ και CO₂ στους ιστούς και αναφέρεται ως κυτταρική αναπνοή. Η ανταλλαγή αυτή αντικατοπτρίζει την ποσότητα O₂ που προσλαμβάνεται και καταναλώνεται από τα κύτταρα και αναφέρεται ως αρτηριοφλεβική διαφορά O₂. Ενδεικτικά να αναφερθεί ότι η διαφορά αυτή σε κατάσταση ηρεμίας είναι περίπου 5ml O₂ ανά 100 ml αίματος. Κατά την άσκηση η τιμή της αυξάνεται και έτσι σε μέγιστες προσπάθειες μπορεί να φτάσει σε τιμές έως και 18ml O₂ ανά 100 mlαίματος. Αυτό αποτελεί ταυτόχρονα και μια από τις σημαντικότερες καρδιαγγειακές αποκρίσεις στην άσκηση. 

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Δημητριάδης – Εργοφυσιολόγος, Running Coach myathlete

ΠΗΓΗ: Έγχρωμος Άτλας Εργοφυσιολογίας, Η Σοφία του Σώματος εν Κινήσει – Βασίλης Κλεισούρας