Για να άνοιξες το άρθρο σίγουρα έχεις σκεφτεί και εσύ ότι στο τρέξιμο βρήκες το…
Τρέχοντας χωρίς ρολόι
Όταν ήμουν μικρό παιδάκι και τύχαινε να βρεθώ σε κάποιο γήπεδο με τη μπάλα μου, πάντα παρατηρούσα τον κόσμο που έτρεχε γύρω – γύρω στο ταρτάν.
Επαναφέροντας στη μνήμη μου αυτές τις εικόνες θυμάμαι χαρακτηριστικά όλοι να κοιτούν το ρολόι τους και ύστερα να συνεχίζουν το αδιάκοπο τρέξιμο. Μιλάμε για τα κλασσικά τότε μαύρα τετράγωνα Casio ρολόγια των δρομέων. Start – Lap – Stop, μέχρι εκεί. Και εννοείται καμία περαιτέρω λειτουργία σαν τις σημερινές, την ώρα μάλιστα που κάποιοι δεν είχαν ούτε αυτό, αλλά ένα από χρονόμετρο.
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας έφερε στα χέρια μας πιο σύγχρονα ρολόγια. Πλέον στην εποχή που ζούμε δεν νοείται ρολόι αθλητή που να μην έχει ενσωματωμένο GPS, να μην καταγράφει καρδιακούς παλμούς και άλλες λιγότερο ή περισσότερο σημαντικές αναλύσεις.
Κατά τη γνώμη μου αυτή η εξέλιξη μετέτρεψε το ρολόι από εκεί που ήτανε ένα χρήσιμο προπονητικό εργαλείο, σε εχθρό για τη διασκέδαση και πολλές φορές για την ίδια την προπόνηση του αθλητή. Όσο υπερβολικό και αν ακούγεται.
Ρολόι εναντίον διασκέδασης
Η διαπίστωση αυτή ήρθε στην πράξη, τρέχοντας δηλαδή. Μια μέρα λοιπόν δέκα λεπτά μετά το ξεκίνημα της προπόνησης μου, το ρολόι έσβησε από μπαταρία. Δεν παράτησα την προπόνηση, συνέχισα να απομακρύνομαι από το σπίτι μέχρι να αποφασίσω να πάρω το δρόμο της επιστροφής. Παρόλο που δεν μπορούσα να δω το pace, να μετρήσω την απόσταση και εν τέλει να εκτελέσω την προπόνηση όπως θα ήθελα, συνέχισα να τρέχω κανονικά. Ήταν η πρώτη φορά που έτρεχα χωρίς ρολόι.
Αφού συνειδητοποίησα ότι γίνεται και έτσι, διάλεξα μια μέρα να βγω για ένα long run έχοντας στόχο να τσεκάρω το ρολόι λιγότερες φορές από ότι συνήθως. Είδα με ευχαρίστηση να τα καταφέρνω σε αυτό το παιχνίδι μυαλού που με είχα βάλει.
Το επόμενο βήμα είχε ήδη αποφασιστεί. Τρέξιμο χωρίς ρολόι, GPS και autolap. Η «απεξάρτηση» από το ρολόι ήτανε γεγονός και ας έλειπαν στο τέλος τα στατιστικά της προπόνησης. Είχα σιγουρευτεί ότι δεν είμαι σκλάβος του χρονομέτρου και θα ορίζω μόνος μου ποια μέρα θα αγχωθώ με το χρόνο και ποια θα τρέξω απλά για να το χαρώ.
Όλη αυτή η εμπειρία με βοήθησε και στις υπόλοιπες προπονήσεις. Για παράδειγμα στο Long Runκαι στο Fartlek έκανα πράξη όσα λένε οι έρευνες, ότι η αίσθηση της προσπάθειας θα πρέπει να προηγείται ιεραρχικά του pace. Έμαθα να ακούω το σώμα μου, με λίγα λόγια. Από τότε υπάρχουν αρκετές φορές που έτρεξα χωρίς να κοιτάω το pace. Απλά γιατί το είχα ανάγκη. Απλά γιατί ήθελα να διασκεδάσω.
Προπόνηση χωρίς ρολόι: γίνεται;
Παν μέτρον άριστον λένε. Υπάρχουν προπονήσεις που δεν γίνονται χωρίς ρολόι, όπως οι διαλειμματικές και το ποιοτικό συνεχόμενο (Tempo Run), άλλες που θα πρέπει απλά να το συμβουλευόμαστε με μικρότερη συχνότητα όπως τα συνεχόμενα μεγάλης διάρκειας (Long Run) και άλλες που μπορούμε να το αφήσουμε απλά στη λειτουργία ώρας, όπως τα easy run.
Δυστυχώς όμως αυτό απέχει πολύ από το φαινόμενο της εποχής, που πλέον δεν νοείται καν προπόνηση χωρίς να ενεργοποιηθεί το GPS και να ελέγχεται σχολαστικά το pace. Δεν συμφωνώ με αυτή την τάση και προσπαθώ να το επισημαίνω με την πρώτη ευκαιρία στους αθλητές μου. Δεν είμαι πολέμιος της τεχνολογίας ούτε ισχυρίζομαι ότι θα έπρεπε να ζούμε στο 1970. Απλά θα πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι το τρέξιμο ενός Long Run ή ενός Easy Run με οδηγό την αίσθηση και την προσπάθεια αποτελεί την ίδια επιστημονική αντιμετώπιση με το να ακολουθηθεί κατά γράμμα το pace στα κομμάτια μιας διαλειμματικής προπόνησης.
Το άγχος και η πίεση στο δρόμο
Σε τελική ανάλυση και ψάχνοντας τα βαθύτερα αίτια του φαινομένου, θεωρώ ότι ένας άνθρωπος ο οποίος εργάζεται καθημερινά επιχειρώντας να πετύχει προσωπικούς στόχους για την καριέρα του, μεταφέρει το άγχος και την πίεση και στην προπόνηση. Παρασύρεται και ξεχνάει πως πρέπει να αντιμετωπίζει την προπόνηση, ότι είναι το χόμπι του. Ξεχνάει ότι ο κυριότερος στόχος θα πρέπει να είναι η βελτίωση της φυσικής κατάστασης και κατ’ επέκταση της υγείας και όχι η διατήρηση του pace με κάθε κόστος (ψυχολογικό και σωματικό).
Αυτό φέρνει το άγχος για το ρυθμό, το συνεχές τσεκάρισμα του ρολογιού και τελικά πολλές φορές τη λάθος εκτέλεση της προπόνησης. Πρέπει με κάθε τρόπο να γίνει κατανοητό ότι το τρέξιμο για εμάς που δεν βιοποριζόμαστε από αυτό, είναι διασκέδαση, όπως είναι ένα ματς ποδοσφαίρου με την παρέα μας, ένα μονό στο μπάσκετ. Όταν γίνει αυτό, θα έρθει και η «απεξάρτηση» από το ρολόι.
Αλέξανδρος Δημητριάδης – running coach myathlete.