Η πρόσληψη οξυγόνου (VO2) και η μέγιστη τιμής αυτής (VO2max) ολοένα και αποτελεί μεγαλύτερο αντικείμενο…
Θετικός και αρνητικός στον Αυθεντικό Μαραθώνιο Δρόμο
Η επιτυχής συμμετοχή σε οποιονδήποτε αγώνα, όπου το επιτυχής για άλλους μπορεί να αναφέρεται στην ολοκλήρωση του αγώνα και για άλλους στην επίτευξη μιας συγκεκριμένης επίδοσης, εξαρτάται από φυσιολογικές (π.χ. μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, αναερόβιο κατώφλι) και ψυχολογικές παραμέτρους (π.χ. κίνητρο-motivation).
Στον Αυθεντικό Μαραθώνιο δρόμο οι ψυχοφυσιολογικές απαιτήσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες και η τελική απόδοση μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά από άλλον έναν παράγοντα το ρυθμό αγώνα και για να είμαστε πιο συγκεκριμένοι, τη διαχείριση του ρυθμού του αγώνα από την αρχή μέχρι το τέλος του (pacing).
Το πώς, με άλλα λόγια, θα αλλάζω-προσαρμόζω την ταχύτητα μου, δηλαδή θα κατανείμω κατάλληλα το έργο που χρειάζεται να εκτελέσω κατά τη διάρκεια του αγώνα για την πρόληψη της πρόωρης κόπωσης πριν από την ολοκλήρωση του αγώνα. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μία ικανότητα, που πρέπει να εξασκείται και κατά τη διάρκεια των προπονήσεων.
Στον Αυθεντικό Μαραθώνιο Δρόμο
Η ιδανική κατανομή (το ξόδεμα αν προτιμάτε) ενέργειας επηρεάζεται όμως από πολλούς εξωτερικούς παράγοντες όπως η διάρκεια του αγώνα για κάθε δρομέα, η γεωγραφία της διαδρομής και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες και για αυτό δεν υπάρχει μία μόνο συγκεκριμένη στρατηγική που θα πρέπει να επιλέξουμε για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Οι στρατηγικές αυτές ταξινομούνται ως αρνητική (δηλαδή η δρομική ταχύτητα, ο ρυθμός αυξάνεται κατά τη διάρκεια του αγώνα), θετική (μείωση), ομοιόμορφη, παραβολική και μεταβαλλόμενη. Η επιλογή κάθε στρατηγικής έχει σχέση με το φύλο, την ηλικία και το επίπεδο απόδοσης.
Στις μέρες μας έχει αποδειχθεί ότι οι γυναίκες, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία και οι γρηγορότεροι δρομείς επιλέγουν έναν περισσότερο ομοιόμορφο ρυθμό σε σχέση με τους άνδρες, τους νεότερους και πιο αργούς δρομείς αντίστοιχα. Επιπλέον, έμπειροι μαραθωνοδρόμοι επιβραδύνουν λιγότερο και σίγουρα οι πιο γρήγοροι δρομείς έχουν περισσότερη εμπειρία στην προπόνηση και σε αγώνες. Πιο αργοί δρομείς επιβραδύνουν όσο περνάει ο αγώνας και συγκεκριμένα ήδη μετά από το 20-25ο χιλιόμετρο στον Αυθεντικό Μαραθώνιο Δρόμο.
Μετά το 30ο χιλιόμετρο
Συνήθως υπάρχει σημαντική μείωση της ταχύτητας μετά από περίπου 30 χιλιόμετρα και πράγματι, τα 30 χιλιόμετρα συχνά θεωρούνται «τα μισά του δρόμου», επειδή η αλλαγή στο ρυθμό και τη στρατηγική που συνήθως συμβαίνει σε αυτή την απόσταση είναι πολύ έντονη.
Αν όλα αυτά ισχύουν για αγώνες σε σχετικά ήπιες (flat) διαδρομές, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικό είναι το pacing για έναν αγώνα με τόσο απαιτητική διαδρομή, όπως ο Αυθεντικός. Ένας αγώνας που παρουσιάζει ένα μοναδικό χαρακτηριστικό που είναι η μεγάλη και διαδοχική εναλλαγή υψομέτρου, που δεν τη μαρτυρούν η εκκίνηση από υψόμετρο 42 μ. και ο τερματισμός στα 78 μ., ούτε το ελάχιστο και το μέγιστο υψόμετρο, των 7μ. στο 5ο–10οχιλ. και 244μ. στο 30ο–35οχιλ., αντίστοιχα.
Αυθεντικό Μαραθώνιο Δρόμο τον λένε για κάποιο λόγο
Αν και πιο γρήγορες ταχύτητες ερασιτεχνών δρομέων στο συγκεκριμένο αγώνα έχουν σχετιστεί με πιο ομοιόμορφο ρυθμό αγώνα, το συνολικό προφίλ του Αυθεντικού Μαραθωνίου της Αθήνας ακολουθεί τη θετική στρατηγική (η ταχύτητα δηλαδή των δρομέων μειώνεται σε όλη τη διάρκεια του αγώνα), με έντονη αύξηση του ρυθμού στα τελευταία 2χιλιόμετρα.
Είτε λοιπόν επιλέξουμε να ακολουθήσουμε θετική, αρνητική ή οποιαδήποτε άλλη στρατηγική, αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι το pacing είναι ένας συνδυασμός πρόβλεψης, πρότερης εμπειρίας και αισθητηριακής ανατροφοδότησης (τα μηνύματα που παίρνουμε από το σώμα μας) και η επιλογή της σωστής και εξατομικευμένης στρατηγικής μπορεί να είναι καίρια για να επιτύχουμε την καλύτερη δυνατή απόδοση.
Καλό τερματισμό!
Πηγές:
Hanley B. (2016). Pacing, packing and sex-based differences in Olympic and IAAF World Championship marathons. J Sports Sci.:34(17):1675–1681.
Nikolaidis, Pantelis Theodoros; Knechtle, B. (2019). Do fast older runners pace differently from fast younger runners in the ’new york city marathon’? Journal of Strength and Conditioning Research, 33(12):3423-3430.
Nikolaidis PT and Knechtle B (2018) Pacing Strategies in the ‘Athens Classic Marathon’: Physiological and Psychological Aspects. Front. Physiol. 9:1539.
Nikolaidis, P.T., Knechtle, B. (2017). Effect of age and performance on pacing of
marathon runners. Open Access Journal of Sports Medicine:8 171–180.