Ελευθερία Πετρουλάκη: δεν θα σταματήσω ποτέ να τρέχω

Δεν την γνώριζα μέχρι πριν να βρεθούμε για τη συνέντευξη που θα διαβάσετε παρακάτω. Για την ακρίβεια, την είχα συναντήσει μερικές μέρες νωρίτερα για δέκα λεπτά, αποκομίζοντας τις καλύτερες των εντυπώσεων. Τώρα πια, μετά από μια δίωρη συνάντηση και κουβέντα μαζί της για το τρέξιμο, δηλώνω εντυπωσιασμένος από την Ελευθερία Πετρουλάκη.

Για την ευγένειά της, την συνειδητότητα και την ευσυνειδησία με την οποία αντιμετωπίζει τον αθλητισμό, τη γενικότερη συγκρότησή της, το επίπεδό της, τη μόρφωσή της, την ευπροσηγορία της και – πάνω απ’ όλα – για την αγνή, σχεδόν παιδική και ανιδιοτελή, αγάπη της για το τρέξιμο. Συχνά οι πρωταθλητές του στίβου εγκαταλείπουν ολότελα το άθλημά τους μετά το τέλος της αθλητικής τους περιπέτειας. Αν είμαι για κάτι σίγουρος, μετά από τη γνωριμία μου με την Ελευθερία Πετρουλάκη, είναι ότι εκείνη δεν θα σταματήσει να τρέχει ποτέ. Το κατάλαβα από τον τρόπο της, από τις εκφράσεις της και από την αύρα που μου μετέδωσε μιλώντας για το αγαπημένο της άθλημα. Δώστε βάση.

Έχεις κάνει ποτέ εργομέτρηση; Πόσο σημαντική είναι η διαδικασία αυτή για έναν αθλητή αλλά και για έναν αθλούμενο κατά τη γνώμη σου;

Έχω κάνει τρεις φορές, σε πιο μικρή ηλικία όμως. Στα 18 και στα 20. Πάνε έξι χρόνια. Τώρα πια ακολουθούμε με τον προπονητή μου μια σειρά πρωτοκόλλων με μετρήσεις στο στάδιο. Επιπλέον, όταν συνεργάζεσαι πέντε – έξι χρόνια με έναν προπονητή σε γνωρίζει πολύ καλά αθλητικά. Σε αυτή τη φάση που βρίσκομαι τώρα είναι μάλλον περιττό.

Σε αυτή τη φάση για ποιο στόχο προετοιμάζεσαι; Ξεκινά η σαιζόν σιγά – σιγά, σωστά;

Φέτος, όπως και κάθε χρόνο, στόχο έχω να βελτιώσω τα ατομικά μου ρεκόρ στα πέντε και τα δέκα χιλιόμετρα και στο πίσω μέρος του μυαλού μου, σιγά – σιγά και σε βάθος τριετίας, υπάρχει κι ένας μαραθώνιος. Όχι άμεσα.

Πόσο εύκολος είναι ο πρωταθλητισμός για έναν Έλληνα, ιδιαιτέρως στην εποχή που διανύουμε, αυτή της λεγόμενης οικονομικής κρίσης;

Προσωπικά πιστεύω ότι δεν κάνω πρωταθλητισμό. Δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ αυτό τον όρο. Έτσι όπως είναι και η κατάσταση, ειδικά στις αποστάσεις, δεν μπορείς να κάνεις πρωταθλητισμό γιατί δεν έχεις και τις ανάλογες απολαβές. Δηλαδή, και να κερδίζεις και πανελλήνια ρεκόρ να κάνεις και έξω να βγεις να τρέξεις, επαγγελματικά και σαν προνόμια είσαι ακατοχύρωτος. Δεν κερδίζεις απολύτως τίποτα. Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα από αθλητές και αθλήτριες, με πανελλήνια ρεκόρ στα πέντε και στα δέκα χιλιόμετρα και αυτή τη στιγμή είναι στο πουθενά κυριολεκτικά. Οπότε, δεν μου αρέσει να λέω ότι κάνω πρωταθλητισμό. Δεν θεωρώ ότι έχω φτάσει σε αυτό το επίπεδο. Θα ήθελα πολύ να μπω σε αυτή τη διαδικασία, να αφήσω τη δουλειά μου, να κάθομαι σπίτι μου, να κάνω τις διπλές μου (σ.σ. προπονήσεις), να είμαι ξεκούραστη, να κάνω όλα αυτά που κάνει ένας πρωταθλητής, να πηγαίνω στις προετοιμασίες μου, αλλά έτσι όπως είναι οι συνθήκες δεν γίνεται. Και δεν αξίζει, για μένα, να θυσιάσω ψυχική διάθεση αρχικά και μετά χρήματα για να αφοσιωθώ και να πω ότι θα κάνω μόνο πρωταθλητισμό. Γιατί εν τέλει ξέρω ότι δεν θα μου αποφέρει τίποτε, είτε σε οικονομικό επίπεδο, είτε πλέον σε προσωπικό.

Παρόλα αυτά και συνεχίζεις να προπονείσαι και στόχους έχεις και συνεπής είσαι και, αν θες, ξεπερνάς και τα όρια. Γιατί, να το κάνεις από μόνο του, είναι ΟΚ, αλλά να το κάνεις ταυτόχρονα με τη δουλειά σου και τις υπόλοιπες υποχρεώσεις σου είναι ακόμα πιο δύσκολο. Δεν είναι αντικρουόμενο αυτό;

Είναι αντικρουόμενο, αλλά είχα την τύχη από μικρή που ξεκίνησα να τρέχω κι αγάπησα τον αθλητισμό. Δεν αθλούμαι για να κάνω πρωταθλητισμό ή για να παίρνω μετάλλια ή για να κερδίζω. Έχει περάσει μέσα μου σαν βίωμα. Δεν είναι δόκιμη η λέξη, αλλά είναι το «ναρκωτικό» μου. Χωρίς αυτό δεν μπορώ, νιώθω άδεια. Κοιτάζω κάθε μέρα το ρολόι μου, πότε θα πάει πέντε η ώρα να πάω για προπόνηση. Δηλαδή, το κάνω καθαρά και μόνο από μεγάλη αγάπη και συνήθεια. Είναι κάτι που δεν μπορώ να το σταματήσω από τη ζωή μου. Και να σταματήσω να γυμνάζομαι σε υψηλό επίπεδο, δεν θα σταματήσω ποτέ – μα ποτέ να τρέχω. Το πιστεύω αυτό μέσα μου.

Και τι κάνεις στη ζωή σου μέχρι τις πέντε που ξεκινά η προπόνηση;

Μέχρι τις πέντε είμαι στη δουλειά μου και… περιμένω να πάει πέντε η ώρα (γέλια). Κοίτα, είμαι απόφοιτος της γυμναστικής ακαδημίας του πανεπιστημίου Αθηνών. Έχω τελειώσει εδώ και τέσσερα χρόνια τις σπουδές μου…

Α, ήσουν συνεπέστατη δηλαδή. Δεν πρέπει να άφησες ούτε ένα μάθημα ποτέ.

Ναι, ήμουν συνεπής. Έχω να το λέω αυτό. Τελείωσα ακριβώς στα τέσσερα έτη και καμαρώνω για αυτό. Εντάξει, μου άρεσε και πάρα πολύ η σχολή. Προς το παρόν έχω επιλέξει να «παγώσω» το επαγγελματικό κομμάτι σε ό,τι αφορά στη σχέση μου με την προπονητική. Αυτό τον καιρό δουλεύω σε ένα εξειδικευμένο δρομικό κατάστημα στο Φλοίσβο, το Outrun. Μπήκε τυχαία στη ζωή μου, δεν το επιδίωξα. Χαίρομαι, όμως, πάρα πολύ για αυτό. Μπορεί φαινομενικά να μοιάζει άσχετο με αυτό που έχω σπουδάσει, αλλά δεν είναι και τόσο. Σχετίζεται με το χώρο του αθλητισμού και ειδικότερα με το τρέξιμο που είναι και το άθλημά μου και μέσα από αυτό έχω μάθει πολλά πράγματα. Και συνεχίζω να μαθαίνω. Είναι μια δουλειά που αυτή τη στιγμή με γεμίζει και, έχοντας και μια παραπάνω συνεργασία με το κατάστημα, με βοηθάει και στο αθλητικό μου κομμάτι. Έχουμε, δηλαδή, φιξάρει το πρόγραμμα ώστε να «κουμπώνει» με τις προπονήσεις και να μπορώ να κάνω ταυτόχρονα και τα δύο καλά.

Πες μου ένα όνειρό σου που έχει εκπληρωθεί μέσα από τον αθλητισμό και ένα ανεκπλήρωτο (ακόμα);

Όνειρο που έχω εκπληρώσει είναι να βελτιώνομαι συνεχώς. Είναι ένα όνειρο που δεν σταματάει ποτέ. Και δεν εννοώ αποκλειστικά αθλητική βελτίωση ή βελτίωση από άποψη απόλυτης επίδοσης. Βελτίωση για μένα είναι και όταν θα έχω μια πάρα πολύ κουραστική μέρα και θα πάω στο στάδιο, θα καταθέσω την ψυχή μου και θα βγάλω μια δύσκολη προπόνηση και θα πω: τα κατάφερα! Για μένα αυτό είναι ό,τι πιο σημαντικό. Μέσα από αυτό νιώθω ανίκητη, νιώθω δυνατή. Όνειρο που δεν έχω εκπληρώσει και θα ήθελα πάρα πολύ είναι μια συμμετοχή σε μεγάλη διοργάνωση. Καλώς ή κακώς είναι το απωθημένο του κάθε αθλητή. Ίσως να μας το έχουνε περάσει και λίγο σαν ένα αναγκαίο επίτευγμα για έναν αθλητή. Ίσως τελικά και να μην αξίζει τόσο τον κόπο, αλλά θα ήθελα όταν κλείσω την καριέρα μου να μπορώ να πω ότι το κατάφερα. Είτε μιλάμε για ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, είτε για παγκόσμιο, είτε βέβαια για μια συμμετοχή σε Ολυμπιάδα. Είναι ολοκλήρωση – πιστεύω – για έναν αθλητή.

Πόσα χιλιόμετρα τρέχεις την εβδομάδα και με ποιο τρόπο (διαλειμματικές – tempo – συνεχόμενα – fartlek ή κάτι άλλο);

Ένας τυπικός όγκος χιλιομέτρων είναι από 85 μέχρι 120. Πάντοτε θα υπάρχουν δύο – τρεις διαλειμματικές, ένα fartlek κι ένα long run τύπου 15 – 16 χλμ. που δεν είναι long run θεωρητικά, αλλά είναι ένα συνεχόμενο τρέξιμο μεγάλης διάρκειας σε χαμηλή ένταση. Όλα αυτά συνδυαστικά πάντοτε και με ενδυνάμωση – βασικό πολύ αυτό για έναν δρομέα.

Πως υποδέχεσαι την άνοδο του λαϊκού τρεξίματος στη χώρα μας και την κατακόρυφη αύξηση των διοργανώσεων τέτοιων αγώνων; Τι σου αρέσει πιο πολύ σε αυτή την άνοδο; Υπάρχει κάτι που να σε «χαλάει» σε όλο αυτό;

Είναι αρκετά θετικό ότι σιγά – σιγά ξυπνάει ο κόσμος και στρέφεται προς τον αθλητισμό. Από την άλλη, τα βάζω λίγο και με τα του επαγγέλματός μου, δηλαδή με τους συναδέλφους μου. Όταν ξεκινάει κάποιος από το μηδέν και θέλει να τρέξει μαραθώνιο, πρέπει να το κάνει με προοδευτικότητα. Ναι μεν είναι ωραίο να βάζουμε το τρέξιμο και την άθληση στη ζωή μας, αλλά όλα με μέτρο. Βλέπουμε κάθε χρόνο στο Μαραθώνιο τα ασθενοφόρα να πηγαινοέρχονται. Αυτό δεν είναι και πολύ ωραίο φαινόμενο. Με ενοχλεί όταν ξεκινάει κάποιος να κάνει άσκηση και ένας επαγγελματίας, είτε αυτός λέγεται γυμναστής, είτε αυτός λέγεται προπονητής, αναλαμβάνει να τον γυμνάσει χωρίς να γνωρίζει το ιστορικό του. Ή δεν τον νοιάζει να πάρει το ιστορικό του. Είναι ωραίο, λοιπόν, όλο αυτό, αλλά με μέτρο. Γιατί υπάρχουν και περιπτώσεις που σιγά – σιγά ξεφεύγουν. Χάνουν το νόημα του γιατί ξεκίνησαν να τρέχουν. Όταν ξεκινάς να τρέχεις στα σαράντα σου και στα πενήντα σου, προφανώς και δεν ξεκινάς επειδή πιστεύεις ότι θα γίνεις πρωταθλητής. Ξεκινάς γιατί το τρέξιμο σε γεμίζει, σου ανεβάζει τη διάθεση και για χίλιους άλλους λόγους αυτού του χαρακτήρα. Όταν, όμως, μπαίνεις στη διαδικασία και το κάνεις ψυχαναγκαστικά, εκεί νομίζω χάνεις το νόημα. Είναι πολύ λεπτή η γραμμή. Ειδικά για έναν αρχάριο αθλητή ή έναν ερασιτέχνη δρομέα. Είναι πολύ εύκολο να περάσει από τη φάση που το τρέξιμο του δίνει ευχαρίστηση και τον γεμίζει στη φάση που το κάνει ψυχαναγκαστικά και του προκαλεί κούραση και στρες.

Σε μια συνέντευξη που έκανα με το Χρήστο τον Καλλία μου μετέφερε μια εύστοχη κουβέντα του προπονητή του: ο αγωνιστικός μαραθώνιος δεν θα έπρεπε να απευθύνεται καθόλου σε καθημερινούς ανθρώπους και ερασιτέχνες δρομείς.

Η προπόνηση του μαραθωνίου είναι επίπονη. Κάποιοι προπονητές τη χαρακτηρίζουν εύκολη, από την άλλη, γιατί δεν έχει υψηλές εντάσεις. Ωστόσο, για έναν αρχάριο είναι πολύ δύσκολο από το μηδέν κι από τον καναπέ του σπιτιού του να ξεκινήσει να κάνει 100 – 120 χιλιόμετρα την εβδομάδα ή φερ’ ειπείν long run 35 χιλιομέτρων. Και είναι και επίφοβο και για την υγεία, είτε αυτό σημαίνει καρδιαγγειακά προβλήματα, είτε αυτό σημαίνει μυοσκελετικούς τραυματισμούς. Σκέψου έναν υπέρβαρο που θέλει να τρέξει μαραθώνιο. Το αντιμετωπίζω συνεχώς στη δουλειά μου. Έρχονται άνθρωποι, ειδικά τώρα εν όψει κλασικής διαδρομής, και μου λένε: θέλω παπούτσια γιατί θα τρέξω στο Μαραθώνιο της Αθήνας. – Έχετε ξανατρέξει; – Όχι. – Έχετε ξεκινήσει προετοιμασία; – Όχι.

Κι έχουμε Σεπτέμβρη.

Ακριβώς. Ξεκίνα από πέντε – δέκα χιλιόμετρα, έναν ημιμαραθώνιο. Δεν είναι ανάγκη να τρέξεις μαραθώνιο.

 Πρωταθλητισμός ή αθλητισμός; Τι θα συμβούλευες σήμερα ένα νέο άνθρωπο που αγαπάει ένα αγώνισμα, το εξασκεί και σκέφτεται να το πάει ένα βήμα παραπέρα;

Περίεργη ερώτηση. Γιατί είναι και τα δύο. Για να φτάσεις να αντέξεις τον πρωταθλητισμό, πρέπει να έχεις περάσει από τον αθλητισμό. Ειδικά όταν μιλάμε για δρομείς αποστάσεων, που εκεί είναι διαφορετικά τα πράγματα και από άποψη επιδόσεων και από άποψη ορίων. Δεν είναι το ίδιο εύκολο το όριο στα δέκα χιλιόμετρα σε σχέση με το όριο στο επί κοντώ σαν τεχνικό αγώνισμο. Για να φτάσει ένας αθλητής, που είναι στην εφηβεία, να αντέξει την προπόνηση των αποστάσεων που είναι πολύ σκληρή, θα πρέπει να θυσιάσει πράγματα. Όταν οι φίλοι του θα είναι για καφέ, θα είναι διακοπές, κι εκείνος θα πρέπει να είναι στο στάδιο και να κάνει διπλές προπονήσεις, αν δεν έχει περάσει από τον αθλητισμό δεν θα αντέξει την πίεση του πρωταθλητισμού. Κι ο πρωταθλητισμός χρειάζεται, ειδικά για τα παιδιά που έχουνε ταλέντο, γιατί χωρίς αυτή τη φιλοσοφία δεν θα καταφέρεις ποτέ να πετύχεις. Ο πρωταθλητισμός μπορεί να σου δώσει πάρα πολλά, αλλά μπορεί και να σε τραβήξει στον πάτο. Από εκεί και πέρα είναι και θέμα οικογένειας, θέμα προπονητή πως θα σου περάσουνε το κομμάτι του αθλητισμού και θα σε πάνε στον πρωταθλητισμό χωρίς να τα ισοπεδώσουν όλα.

Ποιους ανθρώπους ευγνωμονείς για την έως τώρα πορεία σου και γιατί;

Υπάρχει ο πρώτος μου προπονητής, ο Μιχάλης Γωνιωτάκης. Ήταν ο πρώτος μου προπονητής στην Κρήτη, όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα. Εκείνος με ανακάλυψε σαν ταλεντάκι τότε κι ήταν ο άνθρωπος που με έκανε να αγαπήσω τον αθλητισμό. Μου έμαθε ότι πάμε στους αγώνες για να περάσουμε καλά, να βελτιωθούμε, ούτε μετάλλια, ούτε διακρίσεις, ούτε βαθμούς, τίποτα, ποτέ. Το ότι τρέχω ακόμα το οφείλω σε εκείνον γιατί με έκανε να αγαπήσω το τρέξιμο. Πήρα πολλά πράγματα και σαν ψυχοσύνθεση και σαν χαρακτήρας. Θεωρώ ότι έπαιξε καταλυτικό ρόλο στη ζωή μου. Στη συνέχεια, είναι ο δεύτερος προπονητής μου, που συνεργαζόμαστε ακόμα, ο Τάκης ο Γερακός. Ήταν ο άνθρωπος που πίστεψε σε μένα από την πρώτη στιγμή που με είδε χωρίς καν να με ξέρει αθλητικά. Όταν πήγα να τον βρω ήμουν έτοιμη να σταματήσω. Είχα περάσει στη σχολή, γυμναζόμουν δυο χρόνια εξ αποστάσεως με τον παλιό μου προπονητή και είχα μπει σε μια πολύ δύσκολη φάση. Εκεί που ήμουνα σε πολύ υψηλό επίπεδο, ξαφνικά αντιμετώπιζα μια «κοιλιά» και είχα σχεδόν αποφασίσει να σταματήσω. Εκείνος είδε κάτι σε μένα από την πρώτη προπόνηση. Την πρώτη μέρα που πήγα στο στάδιο και έτρεξα μου λέει: αν έχεις λίγη υπομονή θα τρέξεις. Και είμαστε ήδη πέντε χρόνια μαζί και βλέπω ότι σιγά – σιγά γυρνάει. Αυτοί είναι οι δυο άνθρωποι που ευγνωμονώ.

Πες μου έναν ή περισσότερους αθλητές που θαυμάζεις.

Γενικά είμαι πολύ φίλαθλος. Παρακολουθώ όλους τους μεγάλους αγώνες, τα meetings, παγκόσμια, ευρωπαϊκά. Μου αρέσει. Εκείνος που μου έκανε εντύπωση στο πρόσφατο παγκόσμιο πρωτάθλημα στο Λονδίνο ήταν ο Farah. Πολλοί λένε ότι είναι ένας αθλητής που δεν έκανε ποτέ τρελές επιδόσεις ή έχει πετύχει σε μια περίοδο που δεν υπήρχε έντονος ανταγωνισμός, δεν υπήρχαν αθλητές τύπου Bekele, Gebreselassie. Ωστόσο, αυτό που μου αρέσει εμένα είναι ότι, μιλάμε για έναν αθλητή που δείχνει μαχητικότητα. Βλέπεις έναν αθλητή να δίνει πάνω από το 100% σε κάθε αγώνα. Είναι πολύ σπάνιο για έναν αθλητή. Στη δική μου καριέρα μετριώνται στα δάχτυλα του ενός χεριού οι αγώνες που έχω δώσει το 110% μου. Είναι πολύ δύσκολο σε κάθε αγώνα να ξεπερνάς τον εαυτό σου. Και αυτό μου έχει κάνει τρομερή εντύπωση στο Farah. Όχι, δηλαδή, τόσο από άποψη αθλητικών επιδόσεων, όσο από πλευράς μαχητικότητας. Άλλον συγκεκριμένο δεν έχω στο μυαλό μου. Εξάλλου, κάθε αθλητής έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Επίσης, είμαι fan του Bolt γιατί είναι πολύ εξωστρεφής. Κι αυτό που έχω καταλάβει μέσα από τον αθλητισμό είναι ότι ο αθλητής πρέπει να είναι εξωστρεφής. Πρέπει να χαίρεται, να δείχνει τα συναισθήματά του. Η παλιά νοοτροπία που επιτάσσει ο αθλητής να κάθεται σπίτι με τα πόδια ψηλά και να μη βγαίνει, να είναι σοβαρός, να μη λέει πολλά λόγια, είναι – νομίζω – ξεπερασμένη. Όσο πιο απελευθερωμένος είναι σαν προσωπικότητα ένας αθλητής, τόσο πιο εύκολα μπορεί να κάνει και την υπέρβαση στον αγώνα.

Σε αυτό έχει συμβάλει, βέβαια, και η κατακόρυφη άνοδος της τεχνολογίας. Αυτή τη στιγμή μπορείς να δεις τι κάνει στο σπίτι του ο Mo Farah γιατί στο επιτρέπει ο ίδιος.

Σίγουρα. Αλλά έχει αλλάξει και η νοοτροπία παράλληλα. Παλιότερα δεν θα έβλεπες έναν σπρίντερ να κάνει αυτά που κάνει ο Bolt πριν την εκκίνηση. Θα τον έβλεπες αφοσιωμένο, έτοιμο για την εκκίνηση. Αυτό έχει αλλάξει πια και νομίζω ότι έτσι πρέπει να είναι εν τέλει. Είτε κάνεις πρωταθλητισμό, είτε κάνεις αθλητισμό, πρέπει να είσαι ο εαυτός σου και να το ευχαριστιέσαι.

 Γιώργος Μυζάλης – υπεύθυνος επικοινωνίας myathlete.